-
Veel bomengidsen zijn superingewikkeld!
Bomengids.nl houdt het zo simpel als het kan. Kijk naar foto's en vergelijk.
- Bomengids
- English |Nederlands
- Met grote dank aan de Faculteit Natuur wetenschappen, Wiskunde en Informatica, Radboud Universiteit Nijmegen voor het beschikbaar stellen van webspace.
- Over bomengids.nl
- 10-2003 bomengids.nl online: 750 fotos
- 10-2010 7 milioen hits
- 10-2011 9000 foto's van bomen online: 174 soorten
- Contact
- All photo's copyrighted, use contact for enquieries
Het Sparren-geslacht (Picea)
Het bepalen welk soort spar je nu precies voor je hebt.
Alle gefotografeerde soorten.
Fijnspar Picea_abies |
Servische_spar Picea_omorika |
Blauwe_spar Picea_pungens |
Kaukasische_spar |
Sitkaspar |
Zwarte_spar (exoot)
De sparren zijn behoorlijk moeilijk onderling te onderschieden. Gelukkig zijn de meest voorkomende sparren dat niet. Sparren hebben naalden die alleen staan, en leer-achtige/houtachtige langwerpige kegels die hangen.
Een eenvoudige (maar niet altijd kloppende) sleutel is deze:
Hieronder een meer uitgebreidde omschrijving.
-
1. De meest voorkomende spar is de Fijnspar. Dit is de boom die we meestal als kerstboom gebruiken. 50 tot 90 % van de sparren in de bossen is ook deze soort (andere 10 tot 50% van spar-achtigen is de douglas). Je ziet hem daarnaast ook vaak in tuinen. Je herkent hem aan de naalden die helemaal groen zijn (geen wit van onder: bijna alle andere soorten hebben witte strepen op de naalden) en stekelig/stebig en 1 tot 2 cm lang.
Deze soort is heel erg variabel in de grootte van de naalden, maar ook in de schors. Meestal is de schors glad, maar soms zijn er ook schubben. De kegels zijn lange sigaren die vrij glad zijn (10 tot 15 cm). Ze kunnen gesloten zijn of iets open staan. Verder zijn er kruisingen tussen deze soort en andere soorten sparren, zoals de sitkaspar en blauwe spar. Er zijn ook allerlei varianten, zoals een treur-spar etc.
Fijnspar Picea_abies
-
2. De tweede meest voorkomende staat in tuinen en is de
Servische_spar. Deze heeft twee witte strepen onder op de naalden. De naalden zijn vrij stomp tot afgerond en steken niet echt.
Het opvallende aan deze boom is dat hij meestal heel erg smal is (maar zeker niet altijd). Zijn takken staan omhoog zodat je onder de takken een witte gloed ziet van de onderkant van de naalden.
De schors, als je die kan zien, is met ruwe schilfers. De kegels hangen vooral boven in de boom en zijn vrij klein (cm of 4 tot 6).
Servische_spar Picea_omorika
-
3. Ook in tuinen vind je de meestal heel blauwe Blauwe_spar . Te herkennen aan zijn blauwe kleur van de naalden, papier-achtige kegels aan de hele boom (maar vooral bovenaan) en een heel erg ruwe schors. Er zijn allerlei varieteiten, van heel gedrongen tot heel groot.
De naalden zijn heel erg stijf en stekend, meer dan bij de fijnspar. Onder hebben ze een witte streep en ze zijn 2.5 tot 3.5 cm (varieteiten vaak kleiner). Ook de kegels zijn iets korter dan bij de fijnspar, 6 tot 10 cm.
Helaas is er ook een groene vorm, die heel moeilijk van de fijnspar te onderscheiden is, maar die komt zelden voor.
Blauwe_spar Picea_pungens
-
4. Alleen in parken en botanische tuinen vind je de Kaukasische_spar . Deze spar heeft heel erg korte naalden (ik vind het altijd de ministek spar) met stompe top. De kegels hangen ook laag in de boom en zitten vaak vol druppels hars. De schors is vrij glad maar krijgt later plaatjes zoals de ceders en ook kastanjes. Makkelijk te herkenne, maar je ziet hem weinig.
Kaukasische_spar
-
5. De meest mysterieuse vind ik de Sitkaspar. In de boeken staat deze omschreven als aardig veel voorkomend, maar ik zie hem nooit. Wie hem in het bos vind wordt verzocht mij te emailen.
De naalden zijn ongeveer 2 cm en vrij dun en erg scherp. De takken waar ze aan zitten zijn opvallend fel lichtgroen. Van onder zijn ze wit met een scherpe groene streep in het midden. De kegels zijn papier achtig en een cm of 5 (kort dus). Hij komt uit Canada vooral.
Sitkaspar
De determinatie van sparren lijkt dus niet erg moeilijk te zijn. Toch komt het regelmatig voor dat ik niet weet wat voor soort er in tuinen staat. Vaak hebben ze geen kegels, of lijkt het een fijnspar, maar kloppen de kegels niet. Ik vermoed dat er een aantal kruisingen staan, die het moeilijk maken wat voor een boom iets is. In Belgie in de Ardennen zag ik veel sparren met groene naalden, maar met papierachtige kegels bijvoorbeeld.
Zwarte_spar (exoot)
Sparren die wel worden genoemd voor in parken maar die ik nog niet heb gezien zijn de Hondospar (Picea jezoensis) en de Brewerspar (Picea breweriana).
